De proeftijd bij een tijdelijk contract
Zoals in sommige andere op onze site verschenen artikelen, willen we ook in dit artikel eerst de geschiedenis van een bepaalde actualiteit achterhalen en kenschetsen, alvorens is zinnigs te kunnen zeggen over de huidige implicaties ervan. In dit artikel kijken we daarom eerst naar het proeftijdbeding zoals dat geldend was in de periode 2015-2020, ten tijde van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ), om vervolgens de proeftijd onder de nieuwe wet, de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) te bespreken.
Proeftijd tijdelijk contract onder de WWZ (2015-2020)
Werkgever en werknemer kunnen een proeftijd afspreken. De duur ervan is afhankelijk van het tijdelijke contract en de eventueel van toepassing zijnde CAO.
Proeftijd regels bij een tijdelijk contract
In de periode 1 januari 2015-1 januari 2020 waren de volgende regels van toepassing:
- bij een tijdelijk contract van 6 maanden of korter mag géén proeftijd meer worden opgenomen;
- bij een looptijd van meer dan 6 maanden maar minder dan 2 jaar mag de maximale proeftijd 1 maand zijn;
- een proeftijd die langer is mag worden vastgesteld als de werknemer een tijdelijk contract van 2 jaar of langer krijgt. De maximale duur van de proeftijd is in dat geval 2 maanden.
Proeftijd bij een verlengend tijdelijk contract
In de periode 1 januari 2015-1 januari 2020 waren de volgende regels van toepassing:
Verlengt de werkgever het tijdelijke contract? Dan mag er in het nieuwe tijdelijke contract géén nieuwe proeftijd worden opgenomen. Daarop is 1 uitzondering: er mag een proeftijd in het contract worden opgenomen in de gevallen waarin van de werknemer andere vaardigheden of verantwoordelijkheden worden gevraagd dan die waarmee of waarin de werknemer reeds bekend of bekwaam is.
Proeftijd bij een tijdelijk contract en de CAO
In de periode 1 januari 2015-1 januari 2020 waren de volgende regels van toepassing:
Is er een CAO van toepassing die al gelding had vóór 1 januari 2015 en waarin een afwijkende regeling staat opgenomen als het gaat om de proeftijd en de hier beschreven nieuwe regels? Dan gaan deze nieuwe maatregelen in bij het einde van de looptijd van deze cao (in een nieuwe CAO) of uiterlijk per 1 juli 2016. Tot die tijd kunnen andere regels gelden.
Het is aan te bevelen uw tijdelijke arbeidscontract tezamen met de eventueel van toepassing zijnde CAO er op na te slaan.
Proeftijd tijdelijk contract onder de WAB (2020-heden)
In de periode 1 januari 2020-heden zijn de volgende regels van toepassing:
Een proeftijd is niet verplicht, maar wel handig. Een werkgever en werknemer kunnen deze vrijwillig afspreken. Is eenmaal een proeftijd afgesproken, dan gelden wel minimale wettelijke vereisten wat de duur ervan betreft. Deze verschillen naar gelang sprake is van een vast of tijdelijk contract. De maximale proeftijdduur is bepaald op 2 maanden.
Elkaar leren kennen, persoonlijk en zakelijk
De werkgever hecht er belang bij te weten wie hij aanneemt. Een proeftijd is bij uitstek geschikt om elkaar eerst goed te leren kennen, zowel persoonlijk als zakelijk. Dit draagt ook bij aan het onderlinge vertrouwen en de kans dat de werkgever een ‘kat in de zak’ heeft verkleind daardoor, althans dat is de insteek van de proeftijd. Zekerheid is er niet. Ook van werknemerszijde is het goed te bedenken dat je van je proeftijdrechten gebruikt kunt maken, mocht je het toch niet zien zitten bij een bepaalde werkgever. De strekking van het proeftijd is dan ook vrijblijvendheid tijdens deze periode. De overeenkomst kan dan ook door partijen zonder restricties worden opgezegd.
Vereisten proeftijd
Wanneer de werkgever en werknemer een proeftijd afspreken, moet deze in de eerste plaats schriftelijk worden opgenomen in het contract of bijlage daarvan. Alvorens de werknemer zijn contract tekent dient deze daarin te zijn opgenomen. De proeftijd mag vervolgens – gedurende het contract – niet eenzijdig worden gewijzigd of verlengd.
Duur proeftijd
Afhankelijk van de duur van het tijdelijke contract gelden de volgende vereisten wat de mogelijkheid voor opname en duur van de proeftijd betreft:
- Bij tijdelijk contract van 6 maanden of korter: geen proeftijd mogelijk (ook niet bij CAO);
- Bij tijdelijk contract van 6 maanden of langer: de proeftijd is maximaal 1 maand (er mag bij CAO van worden afgeweken);
- Bij tijdelijk contract van 2 jaar of langer: de proeftijd is maximaal 2 maanden (er mag niet bij CAO van worden afgeweken);
- Bij tijdelijk contract zonder einddatum: de proeftijd is maximaal 1 maand (er mag wel bij CAO van worden afgeweken).
Proeftijd vast contract onder de WAB (2020-heden)
Bij een vast contract mag de proeftijd maximaal 2 maanden duren.
Arbeidsovereenkomst zonder proeftijd
Zoals eerder is aangegeven, is een proeftijd niet verplicht in een contract op te nemen. Een werkgever kan ervoor kiezen deze achterwege te laten. In geval sprake is van een CAO, kan dan echter nog wel een proeftijd van toepassing, zonder dat deze dus in het contract zelf is opgenomen. Wij adviseren werknemers daarom altijd goed te kijken, niet alleen naar het contract zelf, maar vooral naar een eventueel van toepassing zijnde CAO.
Gevolgen geen proeftijd
Het gevolg bij het niet opnemen van een proeftijd, is dat er van rechtswege direct rechten en plichten in het leven worden geroepen met betrekking tot het contract (vast of tijdelijk). De werknemer dient er bedacht op te zijn dat hij ontslag kan worden aangezegd en dat er een opzegtermijn van toepassing is. Wil hij zelf vertrekken? Ook dan kan de werkgever hem houden aan de geldende opzegtermijn. Het ontslagrecht is zonder proeftijdbeding direct van toepassing op de rechtsverhouding tussen werkgever en werknemer. ‘
Het risico voor de werkgever is overigens evident: hij neemt willens en weten iemand aan zonder dat hij zich kan beroepen op enig proeftijdbeding. Er mag dan aanvankelijk een groot vertrouwen van de werkgever zijn in de sollicitant en werknemer in spé; in de praktijk wordt deze soms van beide kanten onontbeerlijk beschaamd en hadden beide partijen gewenst dat er wel sprake was geweest van een proeftijdbeding. De werkgever kan in de ogen van werknemer in werkelijkheid een bullebak zijn en de werknemer kan in de ogen van de werkgever niet geschikt zijn voor zijn of haar functie. De werknemer heeft uiteraard – zonder proeftijd – direct meer rechten tot zijn beschikking. Ook heeft hij meer zekerheid en kan minder snel worden ontslagen. Zeker in de eerste fase van een contract kan het voor de werknemer een enorme (psychische/sociale) boost opleveren wanneer zijn werkgever een dusdanig vertrouwen in hem stelt, om zo het contract zonder proeftijd met hem te willen aangaan.
Naast voornoemde, komen er contracten voor waaruit bewust de proeftijd wordt gehaald, zoals ingeval van een eerder uitzendcontract waarbij de inlener vervolgens de betreffende uitzendkracht zelf wilt contracteren. Dan heeft een proeftijd geen zin meer, aangezien de inlener al heeft gezien waartoe de uitzendkracht in staat is en waar eventueel gewenste verbeteringen al of niet zijn aan te wijzen. Bovendien is een proeftijd in een dergelijk geval wettelijk niet toegestaan.
Heb je een proeftijd in je vaste of tijdelijke contract?
En wil je weten of deze geldig is en wat je rechten en plichten zijn?
Wij adviseren en geven uitleg en verlenen je passende rechtsbijstand!
BERGA juridische diensten staat je bij!
Heb je andere vragen of ander advies nodig?
Wij verstrekken naast persoonlijke en online juridische adviezen, ook juridische diensten op maat, zoals het op maat maken, checken en/of wijzigen van je algemene voorwaarden, contracten of andere documenten. Onze diensten kun je ook snel en makkelijk online bestellen op www.webshop.bergajuridisch.nl
Daarnaast treden we zo nodig in onderhandeling met de wederpartij als het gaat om bijvoorbeeld contractvorming, conflictbehandeling, of staan je bij in arbeidsbemiddeling. Ook starten we zonodig een gerechtelijke procedure voor je op.
Zoek je persoonlijk en deskundig op maat advies of wil je een procedure starten?
Kies dan voor de juridische diensten van BERGA en meld je zaak aan via www.bergajuridisch.nl en vul het contactformulier in. Je kunt ons ook altijd bereiken via: info@bergajuridisch.nl of bel ons: 06-36331675.
Onze meest voorkomende rechtsgebieden
Wij verstrekken juridische diensten aan particulieren en ondernemers op gebied van:
(o.a. zaken voor de politierechter, kantonrechter, appèladvies)
(o.a. bij het indienen van bewaar en beroep, sociaal zekerheidsrecht,
WW, ZW, Participatiewet)
Bekijk onze diensten op onze website & webshop
Bekijk onze website: www.bergajurdisch.nl & webshop: www.webshop.bergajuridisch.nl
In onze webshop kunt u terecht voor het bestellen van onze telefonische en online diensten, zoals juridisch advies en het laten opmaken, checken of wijzigen van nieuwe of bestaande contracten, voorwaarden of overige documenten.
We zijn u graag van dienst!