Geen verbod, tenzij..
Dit jaar is het nieuwe artikel 7:653a Burgerlijk Wetboek in werking getreden. Dit artikel regelt het verbod op nevenactiviteiten of nevenwerkzaamheden. Hierbij gaat het aldus om werkzaamheden die de werknemer naast de bij de werkgever – in zijn functie of als zelfstandige – regulier uitgevoerde werkzaamheden. Dit verbod is niet absoluut; het verbod geldt niet wanneer de werkgever een aantoonbare objectieve reden kan aantonen die rechtvaardigt dat hij de werknemer toch aan het verbod mag houden. Een zgn. nevenwerkzaamhedenbeding mag derhalve niet meer in de arbeidsovereenkomst worden opgenomen (sinds augustus 2023).
Objectieve reden
Wanneer de werkgever een objectieve reden wil aanvoeren en aanwijzen, dan mag hij dit in de arbeidsovereenkomst zelf opnemend, maar daartoe is hij niet verplicht. Hij mag deze reden ook als bijlage bij de overeenkomst toevoegen, of aan de werknemer in een gesprek mededelen.
De Memorie van Toelichting (MvT) op artikel 7:653a BW geeft een paar heldere voorzetten die als objectieve reden opgevoerd kunnen worden: in geval sprake is van omstandigheden die direct of indirect te maken hebben met: de gezondheid en veiligheid van de werknemer, (delen van) privacygevoelige bedrijfsinformatie, overheidshandelingen en diens integriteit en het naleven van (en dus het voorkomen om in strijd te handelen met) een wettelijk voorschrift, zoals het naleven van de bepalingen van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet), of de Arbeidstijdenwet (ATW).
In deze gevallen gaat het om situaties die zich voor kunnen buiten de reguliere bij de werkgever uitgevoerde werkzaamheden conform het werkrooster en regulieren werktijden. Het gaat immers om werkzaamheden die als nevenwerkzaamheden kunnen worden gekwalificeerd, dus als werkzaamheden naast de aan de functie bij de werkgever gelieerde activiteiten. In voornoemde gevallen mag een nevenwerkzaamhedenbeding worden opgenomen.
Verbod dient passend, geschikt en noodzakelijk te zijn
Het verbod op de nevenwerkzaamheden is slechts toegestaan, wanneer het o.a. evenredig, geschikt en noodzakelijk moet zijn om het belang van de werkgever boven dat van de werknemer te laten prevaleren. Dat aldus niet lichtzinnig overgaan mag worden tot het hanteren van een verbod, moge duidelijk zijn nu er sprake is van een voor de werknemer aanwezig grondrecht om in beginsel werk naar eigen goeddunken uit te kiezen en te vervullen. Een verbod werpt immers belemmeringen op die de uitoefening van dit grondrecht bemoeilijken of onmogelijk maken. De belangen van de werknemer dienen dan ook sterk door de werkgever meegewogen te worden. Daarnaast dient de werkgever uiteraard de noodzaak van het verbod aan te tonen, zodat er sprake is van een objectieve reden.
Andere objectieve redenen uit de rechtspraak
Een verbod om nevenwerkzaamheden mag gehanteerd te worden o.a. in de volgende gevallen:
– Wanneer de werknemer schade veroorzaakt als gevolg van het uitvoeren van de nevenwerkzaamheden, welke schade voor de werkgever direct of indirect van invloed is;
– Wanneer de werknemer t.o.v. de werkgever concurrerende nevenwerkzaamheden verricht;
– Wanneer de werknemer nevenwerkzaamheden verricht van de werknemer met zich meebrengen dat de werknemer niet goed functioneert bij zijn fulltime baan.
Verbod wel of niet toegestaan
Deze gevallen kunnen dus aangewezen worden als zijnde een objectieve reden, waarbij een verbod gerechtvaardigd is. Uiteraard zijn er veel meer gevallen. De rechtspraak staat op dit punt niet stil. Naast de hiervoor genoemde bekende gevallen en uitgangspunten, zijn er veel situaties denkbaar waarbij tevoren niet duidelijk of een verbod nu wel niet is toegestaan.
Overtreding verbod door werknemer
Overtreding van een verbod nevenwerkzaamheden te verrichten kan gevolgen hebben voor zijn arbeidsrechtelijke verhouding tot de werkgever. Wanneer bijvoorbeeld in een nevenwerkzaamhedenbeding is opgenomen dat de werknemer eigenhandig toestemming verzoekt van de werkgever en/of hem op de hoogte houdt/informeer over diens nevenwerkzaamheden welke hij van plan is te gaan verrichten en de werknemer dit nalaat, dan is de werkgever in eerste instantie aan zet. De werkgever dient dan met de werknemer in gesprek te gaan en om zo te achterhalen (helder te krijgen) waar de nevenwerkzaamheden uit bestaan en bij wie en onder welke omstandigheden deze worden uitgevoerd. Laat de werkgever dit na? Dan kan hij zich in of buiten rechte niet beroepen op schendingen van het verbod door de werknemer; zij komen dan ook geheel voor rekening en risico van de werkgever.
In geval de werknemer niet transparant is en hierin persisteert geen openheid van zaken te willen geven richting zijn werkgever, dan kan dat omgekeerd ten nadele van hem als zodanig door rechter gekwalificeerd worden.
Wees als werkgever en als werknemer op de hoogte van de rechten en plichten m.b.t. nevenwerkzaamhedenbeding!
De juristen van BERGA juridische diensten geven je passend advies van opname van een nevenwerkzaamhedenbeding of het verbod daarop!
Heb je andere vragen of ander advies nodig?
Wij verstrekken naast persoonlijke en online juridische adviezen, ook juridische diensten op maat, zoals het op maat maken, checken en/of wijzigen van je modelovereenkomsten, contracten of andere documenten. Onze diensten kun je ook snel en makkelijk online bestellen op www.webshop.bergajuridisch.nl
Daarnaast treden we zo nodig in onderhandeling met de wederpartij als het gaat om bijvoorbeeld contractvorming, conflictbehandeling, of staan je bij in arbeidsbemiddeling. Ook starten we zonodig een gerechtelijke procedure voor je op.
Zoek je persoonlijk en deskundig op maat advies of wil je een procedure starten?
Kies dan voor de juridische diensten van BERGA en meld je zaak aan via www.bergajuridisch.nl en vul het contactformulier in. Je kunt ons ook altijd bereiken via: info@bergajuridisch.nl of bel ons: 06-36331675.
Onze meest voorkomende rechtsgebieden
Wij verstrekken juridische diensten aan particulieren en ondernemers op gebied van:
(o.a. zaken voor de politierechter, kantonrechter, appèladvies)
(o.a. bij het indienen van bewaar en beroep, sociaal zekerheidsrecht,
WW, ZW, Participatiewet)
Bekijk onze diensten op onze website & webshop
Bekijk onze website: www.bergajurdisch.nl & webshop: www.webshop.bergajuridisch.nl
In onze webshop kunt u terecht voor het bestellen van onze telefonische en online diensten, zoals juridisch advies en het laten opmaken, checken of wijzigen van nieuwe of bestaande contracten, voorwaarden of overige documenten.
We zijn u graag van dienst!