Controle & handhaving in 2025
Vanaf 2025 is de Belastingdienst gaan controleren en handhaven of een zzp’er wel echt zelfstandig is, of dat er sprake is van zgn. schijnzelfstandigheid.
Wanneer er sprake is van schijnzelfstandigheid kunnen de ondernemers die zzp’ers inhuren geconfronteerd worden met naheffing loonbelasting en boetes. In degelijke gevallen is het niet ondenkbaar dat de zzp’er daar financieel ook de wrange vruchten van zal plukken, zodat een werkgever een boete op de zzp’er zal afwentelen.
Gevolg zal ook zijn dat werkgever scherper gaan kijken naar wie zij inhuren en op welke basis en voorwaarden. Om risico’s van schijnzelfstandigheid af te weren is het belangrijk dat er gewerkt wordt op basis van een heldere zzp overeenkomst. Alleen met het juiste contract ben je verzekert dat je als zzp’er ook echt als zelfstandige aan de slag kunt en ook in de toekomst kunt blijven bij je opdrachtgever. Daarover later meer.
Overgangsperiode
Met de vele media waarschuwingen die de Belastingdienst afgelopen jaar heeft verkondigd, wil zij de zzp’er aldus attent en alert op maken wat deze gevolgen voor hem of haar kunnen betekenen. De waarschuwingen hebben in 2025 alleen een preventief karakter, als werkgevers en zzp’ers aan kunnen tonen dat er sprake is van een zelfstandige arbeidsrelatie tussen beide partijen en dat zij een eventueel vermoeden van schijnzelfstandigheid kunnen ontzenuwen middels het overleggen van een juist opgesteld zzp contract. Kunnen zij dat niet, dan kan de Belastingdienst overgaan tot het opleggen van boetes en naheffingen.
Vanaf 2026 wordt niet meer gewaarschuwd, maar direct gehandhaafd en gesanctioneerd. Met de overgangsperiode (in 2025) wil de regering zowel werkgevers als zzp’er de tijd en de kans geven orde op zaken te stellen, zodat zij hun arbeidsrelatie niet alleen juridisch maar ook feitelijk inrichten conform de voorwaarden die horen bij het inhuren van een zelfstandig ondernemer op basis van een overeenkomst van opdracht.
Zekerheid zelfstandige
In 2025 vindt daadwerkelijk handhaving van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) plaats. De overheid heeft besloten tot het opheffen van het zgn. handhavingsmoratorium, wat kortgezegd neerkomt op het oogluikend toestaan van de constructie van schijnzelfstandigheid. Via de Belastingdienst werd gewerkt met zgn. modelovereenkomsten welke voldoende waren voor de aanname dat er sprake was van een echt zelfstandige arbeidsrelatie tussen werkgever en zzp´er. Dat mag niet meer. De overheid heeft besloten tot het opheffen van deze. handhavingsmoratorium[1], wat kortgezegd neerkomt op het oogluikend toestaan van de constructie van schijnzelfstandigheid.
Met de opheffing daarvan beoogt zij een stabiele arbeidsmarkt te verkrijgen met het oog op een juiste en verantwoorde wijze van de in te zetten zzp’er die op zijn beurt meer bestaanszekerheid sorteert.
Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR)
Het wetsvoorstel VBAR[2] ligt ter beoordeling bij de Raad van State. Vanaf 2026 wordt verwacht dat dit voorstel van wet daadwerkelijk wet gaat worden en per 1 januari 2026 zal worden ingevoerd. Tot die tijd maakt dit alles dat de ZZP’er – in relatie tot de huidige DBA met de afschaffing van voorgenoemd handhavingsmoratorium – kwetsbaarder wordt voor het verkrijgen van opdrachten. Opdrachtgevers en ZZP”ers doen er goed aan om hun arbeidsrelatie onder de loep te nemen, met name wat betreft het gezagscriterium en of de ZZP’er daadwerkelijk als vrije zelfstandige aangemerkt kan worden, of dat toch sprake is van (verkapt) werknemerschap.
Andere overheidsmaatregelen
Naast een verscherping van de inzet van zzp’er gaat de overheid met een beoogde stabielere en evenwichtigere arbeidsmarkt ook op andere manieren reguleren, zoals met de wetgeving die erop is gericht dat diverse contractvormen met meer rechtszekerheid gepaard gaat, door deze in juridisch opzicht meer naar elkaar toe te laten groeien, te beoordelen en te belasten.
Ook het instellen van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen en de (versnelde) afbouw van de zelfstandigenaftrek zijn maatregelen die daartoe ondersteunend moeten zijn. De praktijk is echter nog niet zover dat zichtbaar is welke vruchtbare gevolgen dat met zich meebrengt. De genoemde verplichte verzekering zal ongetwijfeld voor veel politiek gesteggel gaan zorgen. De discussie hieromtrent is namelijk niet nieuw. Of het huidige kabinet dit van de grond krijgt zetten is nog maar zeer de vraag.
Wat is schijnzelfstandigheid?
De constructie van schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een ZZP´er bij eenzelfde werkgever voor langere perioden werkzaam is en hoofdzakelijk dezelfde werkzaamheden uitvoert zoals een collega in loondienst. De ZZP´er is dan feitelijk een verkapt werknemer en behoort dan dezelfde rechten en plichten te krijgen die bij die feitelijke situatie horen. Hier hoort dan geen overeenkomst van opdracht bij, maar een arbeidsovereenkomst.
Verlies van zelfstandig ondernemerschap
De ZZP`er mag dan naar buiten toe zich beroepen op zijn zelfstandig ondernemerschap, juridisch gezien is er in die gevallen sprake van iemand die in loondienst behoort te werken voor diezelfde werkgever. Het risico is dan aanwezig dat de Belastingdienst voornoemde boetes aan de werkgever kan opleggen, maar ook dat de ZZP´er niet langer als zelfstandig ondernemer, zowel voor de inkomstenbelasting als de btw wordt gezien. De kans bestaat dan ook dat hij of zij de kwalificatie zelfstandig ondernemer verliest. Dit heeft niet alleen juridische, maar ook financieel en fiscale gevolgen.
Criteria beoordeling schijnzelfstandigheid
Of een ZZP´er aangemerkt kan worden als een schijnzelfstandige hangt in de eerste plaats of hij of zij een of meerdere werkgevers heeft. Ook is dus van belang of de ZZP´er onder dezelfde werkomstandigheden werkt als zijn collega in loondienst. Daarbij dient ook gekeken te worden of de werkzaamheden op vaste door de werkgever aangegeven tijden dient te gebeuren, of de werkgever inhoudelijke werkinstructies geeft en bepaalt welke werkzaamheden wel of niet door de ZZP’er worden uitgevoerd. Dit laatste is vooral van belang bij het vaststellen of sprake is van een zgn. gezagsrelatie tussen de werkgever en de ZZP’er. Hoe meer vrijheid de ZZP’er heeft in de realisatie van zijn uit te voeren werkzaamheden, des te groter de kans dat hij ook in juridisch opzicht als ZZP’er wordt aangemerkt. In de praktijk is de scheidslijn tussen schijnzelfstandigheid en zelfstandigheid niet eenvoudig te trekken. In juridisch jargon hangt dit veel af van ‘alle omstandigheden van het geval’.
Gevolgen schijnzelfstandigheid
We noemden ze al, de kans op het krijgen van een boete of naheffing als werkgever zijnde. Daarnaast zal bij constatering van schijnzelfstandigheid de werkgever veelal stoppen met inhuren van de ZZP’er, omdat dit hem immers extra geldt gaat kosten. Dat je dan ook niet meer rechtsgeldig zelfstandig ondernemer mag noemen en als zodanig jegens opdrachtgevers mag presenteren is uiteraard een hard gelach. De Belastingdienst kijkt in dat geval dan ook of je buiten genoemde werkgever om, nog andere werkgevers (opdrachtgevers) hebt, zodat er sprake kan zijn van meerdere opdrachtgevers en opdrachten. Als dit niet het geval is, is de kans groot dat je zowel voor de inkomstenbelasting als voor de btw niet meer als ondernemer wordt gezien. Jouw gemaakte zakelijke kosten en de verrekenbare btw kun je in dat geval dan ook niet meer opvoeren.
Daarnaast is het zo, dat zolang jij als ZZP’er of jouw werkgever niet met de Belastingdienst bent geconfronteerd in relatie tot schijnzelfstandigheid, jij voor de werkgever een goedkopere kracht bent. De werkgever behandelt je als een ZZP’er, terwijl je dat misschien helemaal niet bent. In die periode betaalt de werkgever uiteraard ook geen sociale premies en loonbelasting voor jouw diensten. Dit moet hij wel als jij in loondienst zou komen. Stelt de Belastingdienst vast dat er sprake is van schijnzelfstandigheid, dan betekent dit in juridisch opzicht dat je verkapt werknemer bent. Uiteraard kun je hiertegen bezwaar maken en in beroep gaan, zodat het op voorhand geen uitgemaakte zaak is. Maar ook hier geldt: beter voorkomen dan genezen!
Als ZZP’er ben je in geval van echte zelfstandige relatie tot werkgever minder beschermd, zoals in geval van ziekte of ontslag, omdat het arbeidsrecht niet van toepassing is op een overeenkomst van opdracht, op welke basis de werkzaamheden door een ZZP’er voor de opdrachtgever (werkgever) worden uitgevoerd.
Voorkomen schijnzelfstandigheid
Nu de modelovereenkomsten van de Belastingdienst niet meer geldig zijn en dan ook niet meer gebruikt kunnen worden in het kader van de DBA tussen een opdrachtgever en opdrachtnemer, zijn partijen verantwoordelijk voor het opmaken van een eigen zzp overeenkomst.
Benodigde ZZP overeenkomst
Zoals hiervoor al opgemerkt, kan schijnzelfstandigheid worden voorkomen en het risico daarop worden verkleind, door o.a. niet afhankelijk te zijn van één opdrachtgever, zelfstandig verantwoordelijk te zijn voor investeringen in bijvoorbeeld benodigde kleding of gereedschappen en duidelijke afspraken te maken met de opdrachtgever op welke basis jij aan het werk bent. Dit kan bij uitstek in de vorm van een zzp overeenkomst.
De juristen van BERGA juridische diensten zijn je hierbij graag van dienst, waarbij de unieke eigenschappen, werkzaamheden en bijzonderheden in de arbeidsrelatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer op maat worden vastgelegd, zodat beide partijen aan de Belastingdienst aan kunnen tonen dat jij als zzp’er geheel zelfstandig, zonder een gezagsrelatie van je opdrachtgever en geheel voor eigen rekening en risico de werkzaamheden binnen de overeenkomst van opdracht tot uitvoer brengt. Daarmee voorkomen beide partijen dat achteraf en met terugwerkende kracht de Belastingdienst alsnog constateert dat er sprake is van een schijnzelfstandigheid.
Meer informatie over de ZZP overeenkomst
Met een geheel op maat gemaakte zzp overeenkomst borg en continueer je dan ook je bestaan als zelfstandig ondernemer.
Voor meer informatie, vragen of het bestellen van een zzp overeenkomst, neem hier contact op met de juristen van BERGA juridische diensten, bezoek de website www.bergajuridisch.nl of stuur een e-mail naar info@bergajuridisch.nl
ZZP’er en wil je weten of er sprake is van schijnzelfstandigheid[LT 131] m.b.t. de werkzaamheden die je verricht voor je werkgever?
Voorkom als opdrachtgever of als zzp’er dat je een boete krijgt of naheffingen!
Zorg dat je het juiste contract hebt die laat zien dat er sprake van wettelijke vereiste zelfstandigheid als de werkgever jou inhuurt.
BERGA juridische diensten verzorgt de opmaak van jouw zzp overeenkomst van a tot z, zodat je met een gerust hart als een zzp’er aan de slag kunt!
Dit geeft als werkgever én als zzp’er vele voordelen en wordt voorkomen dat de Belastingdienst boetes gaat uitdelen.
Neem telefonisch contact op met Berga juridische diensten, zodat je wordt uitgelegd wat je nodig hebt in dit contract. Of stuur ons een email[LT 132] .
Heeft u andere vragen en/of juridische problemen?
De juristen van BERGA juridische diensten verstrekken passend juridisch advies en bijstand en zijn u zo nodig van dienst bij (het starten van) een gerechtelijke procedure.
Heeft u andere vragen of ander advies nodig?
Wij verstrekken naast persoonlijke en online juridische adviezen, ook juridische diensten op maat, zoals het op maat maken, checken en/of wijzigen van uw modelovereenkomsten, contracten of andere documenten. Onze diensten kunt u ook snel en makkelijk online bestellen op www.webshop.bergajuridisch.nl
Daarnaast treden we zo nodig in onderhandeling met de wederpartij als het gaat om bijvoorbeeld contractvorming, conflictbehandeling, of staan u bij in arbeidsbemiddeling. Ook starten we zonodig een gerechtelijke procedure voor u op.
Zoekt u persoonlijk en deskundig op maat advies of wil je een procedure starten?
Kies dan voor de juridische diensten van BERGA en meld je zaak aan via www.bergajuridisch.nl en vul het contactformulier in. U kunt ons ook altijd bereiken via: info@bergajuridisch.nl of bel ons: 06-36331675.
Onze meest voorkomende rechtsgebieden
Wij verstrekken juridische diensten aan particulieren en ondernemers op gebied van:
(o.a. zaken voor de politierechter, kantonrechter, appèladvies)
(o.a. bij het indienen van bewaar en beroep, sociaal zekerheidsrecht,
WW, ZW, Participatiewet)
Bekijk onze diensten op onze website & webshop
Bekijk onze website: www.bergajurdisch.nl & webshop: www.webshop.bergajuridisch.nl
In onze webshop kunt u terecht voor het bestellen van onze telefonische en online diensten, zoals juridisch advies en het laten opmaken, checken of wijzigen van nieuwe of bestaande contracten, voorwaarden of overige documenten.
We zijn u graag van dienst!
[1] Dat de Belastingdienst in beginsel niet repressief handhaaft. Dit betekent dat er geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen loonheffingen, eventueel met een boete, aan de opdrachtgevers worden opgelegd als er sprake is van schijnzelfstandigheid.
[2] https://www.raadvanstate.nl/adviezen/@144529/w12-24-00156-iii/