Verzorging en onthouden daarvan
In een recent arrest sprak de Hoge Raad zich uit over de wettelijke zorgplicht die een houder van dieren heeft wat onder de reikwijdte van het onthouden van zorg moet worden verstaan in de zin van artikel 2.2 lid 8 Wet dieren (Wd).
Erkenning intrinsieke waarde
De intrinsieke waarde van vee wordt wettelijk erkend. Dit is de welzijnswaarde: de erkenning dat dieren (ook) zorg en aandacht behoeven. Hoe er met dieren en vee omgegaan dient te worden, is wettelijk verankerd. Dit komt ook tot uiting in de memorie van toelichting. Hieruit komt naar voren dat dieren die zorg moeten krijgen die ze redelijkerwijs nodig hebben. Het gaat in dit geval om een verzekerde minimale zorg die in redelijkheid van houders van dieren kan worden gevergd.
Onthouden van zorg
Strafbaar zijn de gedragingen die zich uiten in vormen van onthouden van die nodige minimale en redelijke zorg. Deze staan veelal in specifiek (bijzondere) wettelijke bepalingen. Daarbij kan ook sprake zijn als het welzijn of de gezondheid van het dier in gedrang komt, of als daar een dreiging toe is.
Rechterlijk oordeel
Om te beoordelen of de gezondheid, welzijn en zorg van de dieren wordt geschaad of als daartoe een aannemelijke dreiging is, en er aldus sprake is of kan zijn van het ‘onthouden van de nodige zorg’, kan de rechter in zijn beoordeling betrekken de 5 gezichtspunten en vrijheden van Brambell[1]
Vijf vrijheden Brambell
De commissie Brambell (1965) legde de basis voor het hanteerbaar maken van dierenwelzijn in de vorm van de zogenaamde vijf vrijheden. Deze hadden in eerste instantie betrekking op het kunnen staan, liggen, omdraaien, verzorgen van de huid (likken, krabben) en het strekken van de ledematen.
Nadien heeft de Britse Farm Animal Welfare Council (FAWC)[2] ze opgepakt en uitgewerkt tot de volgende lijst van vijf vrijheden:
- vrij van dorst, honger en ondervoeding,
- vrij van fysiek en thermaal ongerief,
- vrij van pijn, verwonding en ziektes,
- vrij van angst en chronische stress en
- vrij om natuurlijk gedrag te vertonen.
Casus
De rechtspersoon die als verdachte wordt aangemerkt, is door het hof Den Haag veroordeeld wegens het onthouden van zorg aan dieren ex art. 2.2 lid 8 Wd.
Cassatiemiddel
De rechtspersoon gaat in cassatie bij de Hoge Raad en beklaagt zich erover dat de bewezenverklaring melding maakt van het aan dieren onthouden van zorg conform art. 2.2. lid 8 Wd. Volgens de rechtspersoon is het oordeel van het hof onjuist, dat daartoe minimale zorgnormen bestaan ten aanzien van de zorg die dieren in redelijkheid behoeven.
Oordeel Hoge Raad
In genoemde Wet dieren, onder artikel 1.3 lid 1 wordt erkent dat dieren een intrinsieke waarde hebben. Uit de memorie van toelichting volgt daartoe o.a. dat uit de erkenning dat elk dier een eigen zelfstandige waarde (intrinsieke waarde) heeft, deze waarde afhankelijk van de gebruikswaarde (economische waarde) is die de mens eraan geeft en welke niet is genormeerd of een eenduidige interpretatie kent.
Erkenning intrinsieke waarde
Uit de memorie van toelichting komt naar voren dat:
· de erkenning van de intrinsieke waarde van het dier een signaal aan justitiabelen (rechtzoekenden) is, dat zij kunnen verwachten dat de overheid in haar handelen rekening houdt met de gevolgen van dat handelen voor dieren;
· dat de houder van het dier – en in voorkomende gevallen de rechter – zich moet afvragen of deze in redelijkheid heeft kunnen besluiten dat een bepaalde inbreuk op de integriteit of het welzijn van het dier gerechtvaardigd is, en zo ja in welke mate en onder welke omstandigheden;
· dat altijd de zorg die dieren redelijkerwijs nodig hebben, verzekerd moet zijn. Het gaat daarbij om wat ten minste in redelijkheid kan worden gevergd van houders van dieren. Met het oog op dit laatste is in artikel 1.3 lid 3 (oud) Wd aansluiting gezocht bij de hiervoor genoemde vijf vrijheden van Brambell
De intrinsieke waarde komt aldus tot uiting in de zorg (gericht op gezondheid) en welzijn (gericht op de 5 vrijheden) van het dier die verzekerd dient te zijn en die redelijkerwijs van de houder van dieren gevergd kan worden. De waarde wordt aldus bepaaldelijk geobjectiveerd.
Overtreding norm onthouden zorg
Onthoud een houder van dieren de nodig zorg en verzorging aan het dier ex artikel 2.2 lid 8 Wd, dan ligt een overtreding van een specifieke wetsbepaling in het verschiet, zoals een overtreding uit het Besluit houders van dieren. Daar kan echter ook sprake van zijn als de gezondheid of het welzijn van het dier wordt geschaad of bedreigd. Of dat in voornoemde gevallen zo is, is aan de rechter, die een eventuele normschending mag toetsen aan de vijf vrijheden.
Bent u verdachte na gehoord te zijn of in verzekering te zijn gesteld?
Wilt u weten rechten als verdachte zijn?
Of heeft u andere vragen en/of juridische problemen?
De juristen van BERGA juridische diensten verstrekken passend juridisch advies en bijstand en zijn u zo nodig van dienst in een gerechtelijke procedure.
Heeft u andere vragen of ander advies nodig?
Wij verstrekken naast persoonlijke en online juridische adviezen, ook juridische diensten op maat, zoals het op maat maken, checken en/of wijzigen van uw modelovereenkomsten, contracten of andere documenten. Onze diensten kunt u ook snel en makkelijk online bestellen op www.webshop.bergajuridisch.nl
Daarnaast treden we zo nodig in onderhandeling met de wederpartij als het gaat om bijvoorbeeld contractvorming, conflictbehandeling, of staan u bij in arbeidsbemiddeling. Ook starten we zonodig een gerechtelijke procedure voor u op.
Zoekt u persoonlijk en deskundig op maat advies of wil je een procedure starten?
Kies dan voor de juridische diensten van BERGA en meld je zaak aan via www.bergajuridisch.nl en vul het contactformulier in. U kunt ons ook altijd bereiken via: info@bergajuridisch.nl of bel ons: 06-36331675.
Onze meest voorkomende rechtsgebieden
Wij verstrekken juridische diensten aan particulieren en ondernemers op gebied van:
(o.a. zaken voor de politierechter, kantonrechter, appèladvies)
(o.a. bij het indienen van bewaar en beroep, sociaal zekerheidsrecht,
WW, ZW, Participatiewet)
Bekijk onze diensten op onze website & webshop
Bekijk onze website: www.bergajurdisch.nl & webshop: www.webshop.bergajuridisch.nl
In onze webshop kunt u terecht voor het bestellen van onze telefonische en online diensten, zoals juridisch advies en het laten opmaken, checken of wijzigen van nieuwe of bestaande contracten, voorwaarden of overige documenten.
We zijn u graag van dienst!